अथ वक्रपक्षो व्यस्तपु च्छः १
तस्येष्टकाः कारयेत्पुरुषस्य चतुथ्थ्यः । तासामध्ध्याः पाद्याश्च । नित्यमक्ष्ण् यापच्छे दनमनादेशे २
पादेष्टका-श्चतु र्भिः परिगृह्णीयादर्धपदेन पदेनाध्यर्धपदेन पदसविशेषेणेति । तेद्वे यथा दीर्घसं श्लिष्टेस्यातां तथार्धेष्टकां कारयेत् ३
अथाग्निं विमिमीत । आत्मा द्विपु रुषायामो दशपदव्यासः । तस्य दक्षिणादं सादु त्तर-तोऽध्यर्धप्रक्रमेलक्षणं करोति । एवमपरतः । तयोरुपरिष्टात्स्पन्द्यां नियम्यां समपच्छिन्द्यात् । एतेनेतरासां स्रक्तीनामपच्छे दा व्याख्याताः । स आत्मा ४
शिरोऽर्धषष्ठपदायाममर्धपु रुषव्यासं । तस्यां सौ प्रक्रमेण प्रक्रमेणापच्छिन्द्यात् ५
पुच्छस्य षट् पदा प्राची द्विपु रुषोदीची । तस्य पूर्वेस्रक्ति त्रिभिस्त्रिभिः प्रक्रमैरपच्छिन्द्यात् ६
पक्षो द्वाद-शपदायामो दशपदव्यासः । तस्य मध्यात्प्राञ्चि षट् पदानि प्रक्रम्य शङ्कुं निहन्यात् । श्रोण्योरेक कम् । अथै नं स्पन्द्यया परिचिनु यात् । अन्त-स्पन्द्यमपच्छिद्य तत्पु रस्तात् प्राञ्चं दध्यात् । स निर्णा मः । एतेनोत्तरस्य पक्षस्य निर्णा मो व्याख्यातः ७
पक्षाग्रयोः प्रक्रमप्रमाणानि पञ्च पञ्च चतुरश्राण्यनूचीनानि कृत्वा सर्वा ण्यवाञ्चमक्ष्णयापच्छिन्द्यादर्धान्युद्धरेत् ८
एवं सारत्निप्रादेशः सप्तविधः सं पद्यतः ९
उपधानेशिरसो-ऽप्ययेचतु र्थी मु पदध्यात् । हं समु खी पु रस्तात् । पादेष्टके अभितः । तयोरवस्तादभितस्तिस्रस्तिस्रश्चतु रश्रपाद्याः । शेषेपादेष्टकाः १०
अपि वा शिरसोऽग्रेहं समु खीमु पदध्यात्तस्य अवस्ताच्चतुर्थी मु पदध्यात्पादेष्टके अभितः । तयोरवस्तादभितस्तिस्रस्तिस्रश्चतु रश्रपाद्याः । शेषेपादेष्ट-काः ११
शिरसोऽवस्तात्पञ्चपादेष्टका व्यतिषक्ता उपदध्यात् । तथा पुच्छस्य पुरस्तात् यद्यदपच्छिन्नं तस्मिन्नर्धेष्टकाः पादेष्टकाश्चोपदध्यात् १२
शेषमग्निं चतु र्भा गीयाभिः प्रच्छादयेत् । पाद्याभिः साध्ध्याभिः संख्यां पूरयेत् १३
एष द्विशतः प्रस्तारः १४
अपरस्मिन्प्रस्तारेहं समु खी-श्चतस्रश्चतसृभिः पादेष्टकाभिः सं योजयेद्यथा दीर्घचतु रश्रं सं पद्यते। तत्तिर्यक् स्वयमातृण्णावकाश उपदध्यात् १५
हं समुख्यौ प्रतीच्यौ पुच्छाप्ययेऽर्धपदेनात्मनि विशये। तयोरवस्तादभितस्तिस्रः पादेष्टकाः प्राङ्मुखीरुपदध्यात् १६
पु च्छस्यावस्तात्पञ्चदश पादेष्टका व्यतिषक्ता उपदध्यात् १७
पादेष्टके अर्धेष्टके ति पक्षपत्राणां प्राचीव्व्यत्यासं चिनु -यात् १८
विशयेयदपच्छिन्नं तस्मिन्नर्धेष्टकाः पादेष्टकाश्चोपदध्यात् १९
शेषमग्निं चतु र्भा गीयाभिः प्रच्छादयेत् । पाद्याभिः साध्ध्या भिः सं ख्यां पूरयेत् २०
१०
Hits: 208